“หมอยง” ไขข้อสงสัยเกี่ยวกับ “ไวรัส RSV” และฤดูกาลการติดเชื้อ

วันที่ 27 เมษายน 2567 – ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะกุมารเวชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ให้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับไวรัส RSV ซึ่งเป็นไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคหลอดลมอักเสบและหลอดลมฝอยอักเสบ โดยไวรัสนี้เป็นที่รู้จักมานานกว่า 50 ปี และติดต่อกันได้ง่ายในทุกวัย พร้อมทั้งมีการซ้ำเป็นได้เช่นเดียวกับโรคโควิด-19.

แพทย์ยงได้ชี้แจงว่าผู้ใหญ่ส่วนใหญ่มีภูมิต้านทานต่อไวรัส RSV และสามารถติดเชื้อซ้ำได้แม้จะมีภูมิต้านทานนี้ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคประจำตัว ภูมิต้านทานนี้ยังสามารถถ่ายทอดจากแม่ไปยังทารกเมื่อแรกเกิดเพื่อการป้องกัน แต่จะลดลงอย่างรวดเร็วเมื่ออายุได้ 6 เดือน ทำให้เกิดการติดเชื้อซ้ำได้ง่ายขึ้นเมื่ออายุ 1-2 ปี.

จากการศึกษาพบว่าเด็กบางรายอาจติดเชื้อ RSV ถึง 4 ครั้งหรือเกือบทุกปีจนถึงอายุ 5 ปี ซึ่งส่วนใหญ่จะไม่มีปัญหาสุขภาพรุนแรง การติดเชื้อครั้งแรกมักมีอาการมากที่สุดและลดลงเมื่อเกิดการติดเชื้อซ้ำ.

ในทางตรงกันข้าม, การประโคมข่าวทำให้ RSV ดูเป็นโรคที่น่ากลัว แต่จริงๆ แล้ว มันเป็นเพียงหนึ่งในโรคทางเดินหายใจทั่วไปที่มีทั้งอาการมากและน้อย การจู้จี้เกินไปอาจนำไปสู่ค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ที่ไม่จำเป็นและสร้างความเครียดให้กับผู้ปกครอง.

ฤดูกาลการติดเชื้อ RSV เริ่มต้นตั้งแต่เดือนกรกฎาคมและสิ้นสุดในเดือนธันวาคมของทุกปี การระบาดของโควิด-19 ได้ช่วยลดการติดเชื้อ RSV ในช่วงหนึ่ง แต่ควรมีมาตรการป้องกันอย่างต่อเนื่องในช่วงการระบาดสูงสุด

การศึกษาการติดเชื้อ RSV ซ้ำได้รับความสนใจอย่างมากในหมู่นักวิจัย เนื่องจากมีรายงานจากการศึกษาที่ว่ามีผู้ป่วยบางรายติดเชื้อซ้ำถึง 3 ครั้งในหนึ่งปี และสามารถติดเชื้อได้ทั้งจากสายพันธุ์ RSV A และ RSV B การติดเชื้อซ้ำเหล่านี้ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนสายพันธุ์เพื่อเกิดการติดเชื้อซ้ำ แสดงให้เห็นว่าภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นจากการติดเชื้อครั้งแรกไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อครั้งต่อไป.

ศ.นพ.ยงยังชี้ให้เห็นถึงบทบาทของสื่อสังคมออนไลน์ในการขยายข่าวสารเกี่ยวกับ RSV ซึ่งบางครั้งอาจนำไปสู่การตอบสนองที่เกินจำเป็นจากสาธารณชน ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกกังวลและอยากได้รับการดูแลในโรงพยาบาลแม้ว่าอาการอาจไม่รุนแรงก็ตาม สิ่งนี้สะท้อนถึงความจำเป็นในการให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นกลางเกี่ยวกับโรคนี้.

เพื่อรับมือกับสถานการณ์นี้ ศ.นพ.ยงแนะนำว่าการดูแลควรมุ่งเน้นไปที่กลุ่มที่เปราะบาง เช่น เด็กเล็กและผู้สูงอายุ ซึ่งอาจมีภูมิคุ้มกันลดลงหรือมีโรคประจำตัวที่ทำให้เสี่ยงต่อการพัฒนาอาการรุนแรงจากการติดเชื้อ RSV. นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงความพยายามในการวิจัยเพื่อพัฒนาวัคซีนและกลยุทธ์ใหม่ๆ ในการป้องกันโรค ซึ่งรวมถึงการให้วัคซีนแก่สตรีที่ตั้งครรภ์เพื่อส่งต่อภูมิคุ้มกันให้กับทารกในครรภ์.

การศึกษาเกี่ยวกับ RSV ยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา และต้องการข้อมูลมากขึ้นเพื่อเข้าใจพฤติกรรมการติดเชื้อ การกระจายของสายพันธุ์ และประสิทธิผลของมาตรการป้องกันที่ต่างกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของการระบาดทั่วโลกของโควิด-19 ซึ่งได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในพฤติกรรมการติดเชื้อและการตอบสนองของระบบสาธารณสุข.

#ข่าวทั่วไป